Polarisatie in kaart gebracht: wat zijn de percepties over polarisatie van 3000 Brusselaars?

De resultaten

De resultaten van het onderzoek tonen aan dat:

• De sociaaleconomische – en ruimtelijke context van belang is: De intensiteit van de polarisatie is over het algemeen hoger in de armste gemeenten, en in bepaalde buurten met een hoge bevolkingsdichtheid en hoger percentage niet-Europese inwoners; deze Brusselaars zijn meer geneigd zich sociaal te gaan distantiëren.
• Hyperdiversiteit niet noodzakelijk overeen komt met sociale cohesie: Het is de kwaliteit van de sociale banden die de cohesie versterkt, niet de sociale mix op zich. Een persoon mag dan wel veel contacten hebben met verschillende personen met verschillende achtergronden, dat op zichzelf gaat niet bijdragen tot een vermindering van polarisatie.
• De overgrote meerderheid van personen die aangeven dat ze polarisatie ervaren is er emotioneel door geraakt, de helft is van mening dat het kan leiden tot distantiëring of conflict.
• Hoe meer iemand zich gediscrimineerd voelt, hoe meer iemand gepolariseerd is.
• Mannen hebben een grotere neiging gepolariseerd te zijn.
• Hoe meer vertrouwen men heeft in de instellingen, hoe minder men gepolariseerd is
• Er zijn hogere polarisatiecijfers bij mensen die in hun dagelijks leven geconfronteerd worden met een grote sociale diversiteit.
  

Beleidsaanbevelingen

• Beter om een preventieve aanpak die zich in de eerste plaats richt op het bestrijden van de belangrijkste oorzaken van spanningen – en polarisatie, sociaaleconomische ongelijkheden, uit te werken in plaats van op de extreme gevolgen van individuele polarisatie, gewelddadige uitingen, te werken.
  
• Verder onderzoek uitvoeren naar de beweegredenen van burgers om over te gaan tot fysiek – en verbaal geweld, eerder dan civiele actie. Hoe kunnen we civiele actie aantrekkelijker maken voor burgers die polarisatie ervaren?
• Geïnterviewden legden veel nadruk op de rol die onderwijs en educatie kunnen/moeten spelen bij het bevorderen van integratie en het verkleinen van sociale afstanden. Het is dan ook interessant om de onderwijssector bij elke bewustmakingscampagne te betrekken.
• Uit het onderzoek blijkt dat niet de kwantiteit, maar de kwaliteit van sociale banden essentieel is om te depolariseren. Het is daarom belangrijk om te investeren in NGO’s – en buurtwerking die het sociaal cement kunnen versterken.
• Discriminatie op basis van identiteitskenmerken wordt in Brussel beschouwd als een belangrijk fenomeen voor sociale polarisatie, met name bij vrouwen. Inzetten op de aanpak van discriminatie is daarom van essentieel belang.
• Uit de diepte-interviews bleek dat er een gebrek aan communicatie en interactie is tussen de verschillende gemeenschappen die in Brussel wonen. Een inzet om die verschillende gemeenschap beter te verbinden met elkaar zou daarom een waardevolle inspanning zijn.