Tools & tips
20 april 2021

EDUbox Wij-zij-denken: leren van mening verschillen

In hun vriendengroep, in de klas, op televisie of op sociale media: jongeren worden voortdurend met verschillende meningen geconfronteerd. Zo hoort het ook in een democratische samenleving. Alleen laaien de emoties soms hoog op bij meningsverschillen en kunnen tegenstellingen leiden tot conflict en zelfs geweld. Daarom is er de EDUbox Wij-zij-denken: om jongeren in de klas te laten oefenen in het omgaan met meningsverschillen.

Voor leerkrachten is het niet altijd evident om gevoelige thema’s in de les te bespreken. Jongeren hebben immers erg uiteenlopende – en vaak sterke – meningen en soms botsen die ook met elkaar. Het is dan ook allesbehalve vanzelfsprekend om alle standpunten aan bod te laten komen zonder dat bepaalde groepen verder uiteen drijven, zoals we vaak in online discussies zien gebeuren.

Daarom is het voor leerlingen in eerste instantie belangrijk te beseffen dat hun sociale identiteit bepaald wordt door de groepen waartoe ze behoren, onder meer gebaseerd op de plek waar ze zijn opgegroeid of de vrienden met wie ze omgaan. Want het is de dynamiek tussen groepen onderling die voor polarisering kan zorgen.

Maar wat is polarisatie dan precies? En wanneer wordt het gevaarlijk? Om leerlingen uit het middelbaar onderwijs te leren omgaan met meningsverschillen ontwikkelde VRT NWS een EDUbox over het thema. De leerlingen leren aan de hand van enkele kenmerken hoe ze polarisatie kunnen herkennen. Ze krijgen ook bruikbare tips mee over hoe ze kunnen reageren op haatspraak of een extreme uitspraak. In het format ‘Samen door één deur’, dat speciaal voor deze EDUbox werd ontwikkeld, leren jongeren ten slotte hoe ze een discussie moeten voeren. Het rollenspel bestaat uit verschillende rondes, waarbij de leerlingen leren een standpunt innemen en verdedigen, maar ook leren luisteren naar en begrip opbrengen voor elkaar.

Bekijk hier de trailer van de EDUbox en lees nadien verder onder de video:

In de klas of online

Dit educatief pakket is specifiek gemaakt op maat van jongeren. Het kan op twee manieren gebruikt worden. In de klas kunnen leerlingen in kleine groepjes zelfstandig aan de slag gaan met behulp van een fysieke doos met fiches of een digitale variant op een interactieve website. Deze zijn gekoppeld aan een uitgebreid luik audiovisueel materiaal.

Of ze kunnen de EDUbox individueel doorlopen dankzij de interactieve videoles, wat in tijden van afstandsonderwijs handig kan zijn voor leerkrachten.

Beide lesvormen zijn op identieke wijze opgebouwd. Ze starten met een introductie, gevolgd door een stukje theorie en verschillende opdrachten. Stap voor stap krijgen de leerlingen zo meer grip op het begrip polarisatie en leren ze omgaan met meningsverschillen.

VRT NWS maakte voor deze EDUbox educatieve video’s met verschillende experten. Op maat van de leerlingen leggen Marjan Verplancke (Hannah Arendt Instituut) en Maarten Van Alstein (Vlaams Vredesinstituut) uit hoe jouw sociale identiteit bepaalt hoe je naar je eigen groep én naar andere groepen kijkt. Ook VRT NWS-journalist Tom Van de Weghe en sidekick Awa Ndiaye tekenen present. Zij gidsen de leerlingen door de interactieve les. VRT NWS-journalist Inge Vrancken is host van het discussieformat ‘Samen door één deur’, waarin ook jongeren aan het woord komen.

VRT NWS maakte voor deze EDUbox educatieve video’s met verschillende experten. Op maat van de leerlingen leggen Marjan Verplancke (Hannah Arendt Instituut) en Maarten Van Alstein (Vlaams Vredesinstituut) uit hoe jouw sociale identiteit bepaalt hoe je naar je eigen groep én naar andere groepen kijkt. Ook VRT NWS-journalist Tom Van de Weghe en sidekick Awa Ndiaye tekenen present. Zij gidsen de leerlingen door de interactieve les. VRT NWS-journalist Inge Vrancken is host van het discussieformat ‘Samen door één deur’, waarin ook jongeren aan het woord komen. Heeft de lgbtqia+-gemeenschap voldoende rechten? En kan een computer je leerkracht vervangen? VRT NWS-journalist Thomas De Graeve confronteert de leerlingen met enkele actuele stellingen.

Praktijkvoorbeelden

Burger

Wat is het belang van inclusief taalgebruik bij polarisatie?

Meer info
Ambtenaar, Burger, Onderwijsprofessional

Van Safe Spaces naar Brave Spaces?

Een safe space kan aanzet geven tot cancel culture. Als antwoord hierop suggereren experten diversiteitsbeleid de oprichting van brave spaces. Maar wat zijn brave spaces precies? Wat zijn de verschillen met safe spaces? En staan die twee in tegenstelling tot elkaar, of op een spectrum naast elkaar?

Meer info
Ambtenaar, Burger, Onderwijsprofessional

Hoe kan een herstelgerichte stad burgers verbinden?

Leuven Restorative City is een organisatie die zich laat inspireren door praktijken uit het herstelrecht om het eigenaarschap van conflicten terug te geven aan betrokken binnen het kader van herstel. Maar hoe werkt dat precies?

Meer info